NNC Vũ Thị Minh Nghĩa (Cô 5 Nghĩa)
Cô Năm Nghĩa , tên khai sinh là VŨ THỊ MINH NGHĨA , là một quân nhân phục viên với cấp bậc Đại uý , quê gốc ở Thái Bình . Theo như lời kể , cô sinh năm Quý Tỵ - 1953 . Hiện cô đã có ba người con đã lớn cùng ở một căn nhà vườn tại : Ấp bắc 2 - xã HÒA LONG - THỊ XÃ BÀ RỊA - TỈNH VŨNG TÀU . Từ gần chục năm nay - Cô Năm Nghĩa đã rất nổi tiếng về việc tự đi tìm hài cốt liệt sĩ . Qua một thời gian dài , kết quả cô Năm Nghĩa đã tự bỏ tiền túi đi tìm được gần 5.000 hài cốt Liệt sĩ ở nhiều chiến trường.
Một ngày cuối tháng tư này , dienbatn qua sự giới thiệu và giúp đỡ của anh Nguyễn Hùng Việt - Chủ quán Bar - Cà phê Sài Gòn Phố 125c - TRẦN QUỐC THẢO - F6Q3 - TP. HỒ CHÍ MINH đã được gặp cô Năm.
Hành trình dẫn đến việc đi tìm hài cốt Liệt sĩ của cô Năm đầy nước mắt . Sau khi từ bộ đội phục viên về quê tại Thái bình , cô Năm Nghĩa sinh sống bình thường như bao nhiêu người con gái khác , lấy chồng , sinh con , và tăng gia sản xuất nuôi sống gia đình . Cuộc sống nếu cứ thế trôi qua thì giờ đây , tôi chẳng có gì để nói với các bạn cả . Thế nhưng - Cuộc đời hay có những chữ nhưng như thế này , nó thực hiện Thiên mệnh của Huyền cơ và mọi chuyện được bắt đầu .
Một ngày , bình thường như mọi ngày , sau khi lao động về , cô bỗng cảm thấy mệt mỏi và ra chiếc giường tre định nghỉ một lúc . Dè đâu , cô chìm vào trong giấc ngủ miên man gần 29 tiếng đồng hồ . Người nhà thấy cô không thở , kêu mãi chẳng chịu dậy , tưởng là cô trúng gió chết nên khóc vang cả nhà . Mãi sau , mọi người tưởng cô chết thật mới bàn nhau đi mua đồ về tẩm liệm . Qua thời gian 29 tiếng đồng hồ đó , tay cô tự nhiên cử động và bà mẹ già thấy vậy liền mắng con cháu không chịu nhốt mèo lại , nghĩ rằng có con mèo nhẩy qua làm cho Ma xó nhập vào thể xác của cô . Mọi người vội lấy dây thừng trói chặt chân tay của cô lại . Một lúc sau tỉnh dậy , cô bảo với mọi người sự thực là mình chưa chết . Lúc đó mọi người mới tin là sự thực liền vội vàng cởi trói cho cô và đưa cô đi tắm rửa , thay đồ . Từ ngày đó , cô Năm chỉ ăn cháo sống qua ngày . Theo lời cô kể , lúc cô ngủ , có một vị Thần tướng mạo rất đẹp , đến dẫn cô đi chơi một nơi gọi là Chùa Hương Tích . Vị Thần đó chỉ cho cô mọi cảnh đẹp của Chùa Hương Tích và còn dẫn cô đi xem một số cảnh rất lạ kỳ khác , được xem 12 cô Tiên múa hát , trong đó có một cô mặc áo tứ thân rất đẹp tự xưng là Nàng Tấm .
Lúc tỉnh dậy , cô còn nhớ như in chuyện vừa xẩy ra . Sau ba tháng chỉ ăn bột và cháo loãng , một bữa , tự nhiên có một nhà sư đến chơi nhà và bảo cô : Hai ngày nữa ta sẽ dẫn con đi Chùa Hương tích chơi , cô thấy làm lạ . Quả nhiên , hai ngày sau đúng hẹn , nhà sư đó đưa cô lên Hương Tích chơi thật . Cô từ bé chưa được đi Hương Tích chơi lần nào , nhưng nhìn cảnh vật , cô thấy quá đỗi thân quen , giống y như trong giấc mơ vị Thần nọ đã đưa đi . Khi đi thuyền vào đến Chùa chính , cô tự nhiên thấy đói và lôi ra một vắt cơm rất to , ăn với muối vừng một cách ngon lành . Đây là lần đầu , sau mấy tháng toàn ăn bột và cháo loãng , cô mới ăn cơm . Ăn xong , cô tự nhiên thấy khỏe khoắn và đi như bay lên các Chùa phía trên khiến nhà sư đi theo không kịp . Đặc biệt cô chỉ đi bằng mười đầu ngón chân khiến ai nấy vô cùng ngạc nhiên .
Sau chuyến đi Hương tích về , cô thấy trong người mình đổi khác , tự nhiên nhìn thấy và nghe thấy rất nhiều người , giống như xem phim đen trắng vậy .
Thế rồi , một ngày , các Liệt sĩ về bảo cô : Đồng chí ơi , hãy trở lại chiến trường xưa đi , chúng tôi còn nằm lại trong đó nhiều lắm .
Vậy là cô quyết tâm lên đường theo tiếng gọi của các Liệt sĩ . Nhà cô nghèo lắm , bán hết cả lứa lợn đang nuôi chỉ được 600.000đồng , cô đem theo cái võng và cái mùng tuyn từ thời bộ đội , cùng mấy bộ quần áo cũ , nhẩy xe vào Nam mà hoàn toàn không biết mình định đi đâu . Tới lúc xe dừng ở điểm cuối cùng , hỏi ra mới biết là đã vào tới tỉnh Sông Bé .
Sáu trăm ngàn đồng đem theo , cô trả tiền xe và chi dùng dọc đường hết hơn một trăm . Số còn lại cô mua ba trăm tiền vải , ni lông và một cây cuốc công binh . Cô dự định mua lương thực cho ít ngày , nên ra chợ thì nghe bên tai có tiếng : Đồng chí ơi , hãy mua 5 Kg gạo và 5 Kg mì gói . Cô làm y như vậy , nhưng khi mua mì gói thì Liệt sĩ lại can , đồng chí nên mua mì Ký ( Mì rời đóng bao từng Kg một - NV ) , mua mỳ gói đặt lắm , không đủ tiền đâu . Vậy là , cô vác ba lô , theo sự chỉ dẫn của các Liệt sĩ đi vào khu vực Chiến khu D , khu vực Tân Uyên . Cô cứ đi dọc theo suối , một bên là suối Đạt , một bên là rừng Mã Đà.
Mỗi lần cô nấu cơm là lại có tiếng nói của các Liệt sĩ nói rằng : Đồng chí ơi , nấu cháo đi , mỗi ngày chỉ nấu một nhúm gạo thôi , anh em trong rừng này còn nhiều lắm . Vậy là cô Năm lại đi kiếm rau rừng , cua cá dưới suối ăn thêm mới đủ no , dần dần cô ăn ít hẳn đi . Hàng ngày , các Liệt sĩ lần lượt đến báo cho cô tên tuổi , đơn vị , quê quán , ngày hy sinh và vị trí mộ . Chỉ với 5Kg gạo và 5 Kg mỳ ký mà cô Năm Nghĩa vượt qua được thời gian 6 tháng trong rừng Mã Đà , tìm được 300 hài cốt của các Liệt sĩ . Cô lúc đầu vòn dùng cho mỗi người nửa mét vải để bọc hài cốt , sau hết dần , một mét ni long chia làm bốn người. Cô tận dụng cả những tấm vải liệm cũ , ni lông cũ để gói hài cốt Liệt sĩ . Được người nào, cô đem gác lên cây cao thành một cái giá và để hài cốt lên đó phòng thú rừng phá . Cô cẩn thận ghi chép đánh dấu tên tuổi của từ Liệt sĩ một trên các gói hài cốt vừa tìm được.
